2025 yılı için asgari ücret artışı, hem işçilerin maaşlarını hem de sosyal güvenlik ödemelerini kapsamlı bir şekilde etkileyecek önemli değişiklikleri beraberinde getirecek.

Türkiye’de asgari ücret, her yıl asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen oranla artırılıyor ve bu artış sadece çalışanların maaşlarını değil, aynı zamanda işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, emekli maaşları, evde bakım aylığı gibi birçok sosyal güvenlik ödemesini de doğrudan etkiliyor. 2025 yılı için yapılacak asgari ücret artışı, enflasyon oranları, ekonomik büyüme ve işgücü piyasasındaki gelişmeler ışığında belirlenmeye devam ederken, artışın miktarı ve etkisi, çalışanların yaşam standartlarını, işverenlerin maliyetlerini ve devletin bütçe politikalarını önemli ölçüde şekillendirecek. Hükümet, sendikalar, işveren örgütleri ve diğer paydaşlar arasında yapılan pazarlıklar, 2025 yılı asgari ücret artışının kapsamını belirleyecek ve bu artış, sosyal güvenlik sisteminin her aşamasına yansıyacak. Bu yazıda, asgari ücret zammı ile birlikte işsizlik maaşından kıdem tazminatına, evde bakım aylığından emeklilik ödemelerine kadar geniş bir yelpazede yapılacak değişiklikleri detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. İşsizlik Maaşı: Tavan ve Tabandaki Değişiklikler

Asgari ücrete yapılacak artış, işsizlik maaşlarının tutarını da etkileyecek. İşsizlik maaşı, asgari ücretin yüzde 80'inden tavan, yüzde 40'ından ise taban maaş olarak hesaplanıyor.

• 2024 Durumu: İşsizlik maaşı, 2024 yılı itibariyle tavan ödeme olarak 15.989 TL olarak belirlenmişti.
• 2025 Olası Artış: Eğer asgari ücrete yüzde 44 oranında bir zam yapılırsa, işsizlik maaşının tavanı 22.989 TL'ye kadar çıkabilir. Tabanda ise bu rakam 11.494 TL'ye yükselebilir.

2. Kıdem Tazminatı Tabanı: İşçilerin Hakları Yeniden Hesaplanacak

Kıdem tazminatının taban tutarı, brüt asgari ücret üzerinden belirleniyor. Bu yıl, kıdem tazminatının taban tutarı 20.002 TL olarak uygulanırken, yapılan artışla birlikte bu rakamda önemli bir artış olacak.

• 2024 Durumu: Kıdem tazminatı tabanı şu an için 20.002 TL.
• 2025 Olası Artış: Yüzde 44 zam yapılması halinde, kıdem tazminatının taban tutarı 28.800 TL’ye kadar çıkabilir. Bu artış, işçilerin kıdem tazminatını doğrudan artıracak.

3. Evde Bakım Aylığı ve Emeklilik Ödemeleri: Sosyal Güvenlik Artışları

Evde bakım aylığı ve emekli maaşları gibi sosyal destek ödemeleri de asgari ücret artışından etkilenecek. Özellikle, evde bakım maaşı ve engelli aylıkları gibi kalemler, doğrudan asgari ücrete endeksli olarak hesaplanmaktadır.

• Evde Bakım Aylığı: 2024 yılında evde bakım aylığı asgari ücretin belirli bir oranına göre hesaplanıyor. Eğer yüzde 44'lük bir zam yapılırsa, bu maaşlar da önemli oranda artacak.
• 65 Yaş Aylığı ve Engelli Aylığı: Yine, 2024 yılında 3.993 TL seviyesinde olan 65 yaş aylığı, yüzde 44'lük bir zam ile 5.796 TL'ye çıkabilir. Benzer şekilde, engelli aylığı da yüzde 44 artarak 4.012 TL'ye kadar yükselebilir.

4. Stajyer Ücretleri ve Diğer Sosyal Yardımlar: Yüksek Artış Bekleniyor

Stajyer maaşları, genellikle brüt asgari ücretin belirli bir yüzdesi olarak ödeniyor. Bu oran, 2024 yılı itibarıyla brüt asgari ücretin %30'u kadar belirlenmişti.

• 2024 Durumu: 5.096 TL olan stajyer maaşı, asgari ücret zammı ile artacak.
• 2025 Olası Artış: Yüzde 44'lük bir artışla birlikte, stajyer maaşı 7.338 TL'ye kadar çıkabilir. Aynı şekilde, genel sağlık sigortası primi ve isteğe bağlı sigorta primlerinde de artış yaşanacak.

5. Sosyal Güvenlik Primleri ve Borçlanma Ücretleri: Artışlar Devam Edecek

Asgari ücretle ilgili yapılacak bir başka önemli değişiklik de, sosyal güvenlik primi ve borçlanma ücretlerine yansıyacak artışlardır.

• 2024 Durumu: 2024 yılı itibarıyla 509 TL olan GSS primi, asgari ücrete yapılacak artışa paralel olarak artış gösterecek.
• 2025 Olası Artış: Yüzde 44'lük bir zam yapılması halinde, GSS primi 732 TL’ye kadar yükselebilir.

6. İşverenler ve Ekonomik Denge: Pazarlık Süreci

İşverenler de, asgari ücret artışı sürecinin en önemli paydaşları arasında yer alıyor. MÜSİAD gibi işveren örgütleri, enflasyon oranı ve ekonomik koşulları göz önünde bulundurarak, asgari ücret artışında “refah payı” eklenmesini öneriyor.

• İşveren Yaklaşımı: MÜSİAD, asgari ücrette yapılacak artışın yalnızca enflasyon oranına dayandırılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca, bölgesel asgari ücret uygulaması gibi öneriler de gündemde.

7. 2025 Asgari Ücret Artışı: Senaryolar ve Beklentiler

Asgari ücret zammına dair çeşitli senaryolar ve beklentiler, 2025 yılı için farklı sonuçlar doğurabilir.

• Yüzde 20 Artış: Asgari ücretin 20 bin 402 TL olması bekleniyor.
• Yüzde 25 Artış: Asgari ücretin 21 bin 252 TL'ye yükselmesi öngörülüyor.
• Yüzde 30 Artış: Asgari ücretin 22 bin 102 TL olması bekleniyor.
• Yüzde 35 Artış: Asgari ücretin 22 bin 502 TL olması muhtemel.
• Yüzde 40 Artış: Asgari ücretin 23 bin 802 TL’ye ulaşması bekleniyor.

8. Hükümet ve Sendikaların Görüşleri: Pazarlık Masasında Kim Ne İstiyor?

Hükümetin Görüşleri: Hükümet yetkilileri, asgari ücretin belirlenmesinde enflasyon oranlarının dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. Ancak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarına göre, çalışanların enflasyona ezdirilmemesi için kapsamlı bir yaklaşım izlenmesi gerektiği belirtiliyor.

Türk-İş’in Talepleri: Türk-İş, asgari ücretin, çalışanların insanca yaşayabileceği bir seviyeye çekilmesini talep ediyor. Türk-İş, ekim ayında yaptığı açıklamada, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırının 20.432 TL olduğunu belirterek, asgari ücretin en az bu seviyeye ulaşmasını savunuyor.

9. Bakan Işıkhan’ın Açıklamaları: Komisyonun Rolü ve Beklentiler

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, aralık ayında yapılacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısına dikkat çekerek, asgari ücretin tüm tarafların mutabık kalacağı bir seviyede belirleneceğini vurguladı. 2025 yılı için yapılacak zammın, hem çalışanları hem de işverenleri tatmin edecek dengeli bir artış olması gerektiği ifade ediliyor.